Yer
Kabuğu Nelerden Oluşur?
Yer
kabuğu bütün bir parça şeklinde görülse de, aslında birbirine
geçen katı ve kırılgan
parçalardan oluşmuştur. Bu parçalara levha adı verilir.
Levhalar hareketlidir.
Çok yavaş olarak birbirlerine
göre uzaklaşma veya yaklaşma hareketi yaparlar. Levhalar
bu hareketleri ile yılda
5 cm yol alırlar.
Yer
kabuğunu oluşturan taş kütlelere kayaç
denir.
Kayaçlar magmanın değişik
şekillerde soğuyup katılaşmasıyla oluşmuştur.
Kayaçlar;
püskürük, tortul ve başkalaşım
olarak üç kısımda incelenir.
1.
Püskürük Kayaçlar
Magmanın
yer kabuğu çatlaklarından çıkarak ve yer kabuğunun
içinde soğuyarak katılaşmasıyla oluşan kayaçlardır.
Magmanın
yer kabuğundan çıkarak oluşturduğu püskürük kayaçlar, bazalt,
obsidyen,
sünger taşı veya andezittir.
Magmanın
yer kabuğu boşluklarında soğumasıyla oluşan kayaçlar ise
granitlerdir.
Granitler
zamanla yer kabuğunun aşınmasıyla yer yüzünde görülebilir.
2.
Tortul Kayaçlar
Yer
yüzeyinde bulunan kayaçlar zamanla rüzgâr su veya
canlılar
gibi dış etkenlerle aşınarak parçalanır. Parçalar çukur
yerlerde çökerek üst
üste
birikir. Uzun yıllar boyunca biriken parçalar katmanlar
halinde tortul kayaçları
oluşturur.
Kireç taşı, kum taşı, kaya tuzu,
kömür ve petrol tortul kayaçlardır. Kömür ve petrol
hayvan ve bitki artıkların
birikmesi ile oluşan tortul kayaç türüdür.
3.
Başkalaşım Kayaçları
Püskürük ve
tortul kayaçların basınç, sıkışma, sıcaklık gibi etkenler
sonucunda değişikliğe uğraması sonucuyla oluşan kayaçlardır.
Kalkerlerin
başkalaşması mermer, killi kayaçların başkalaşması sunucunda
ise yaprak taşı oluşmuştur.
Konu ile
ilgili Sunumları Bilgisayarınıza İndirmek İçin
Tıklayınız.
1
2
3
4
5
6
|