KANIN VÜCUTTA DOLAŞIMI
İnsan vücudunda kalp
adlı organın çalışma sistemi amaçlarından en başta
geleni vücuda oksijeni yani "temiz kanı"
pompalamaktır. Dolayısı ile vücut sistemi içindeki
organ, doku, hücre hayatiyetini sağlar; normal
fonksiyonu temin etmiş olur.
Bu olayın oluşması için
gerekli olan oksijenli kan ise sistemik ve akciğer
olmak üzere iki tip dolaşım ile sağlanır. Temiz
(oksijenli) kan, vücutta en çok beyin tarafından
kullanılır. Çünkü beynin çalışma sistemi oksijensiz
ortama ancak birkaç saniye tahammül edebilir.
Anatomik olarak kalp
dört bölüme ayrılmış olup, ikisi ufak, gene kanı
toplayan, üstteki kulakçıklar (atrium); diğer ikisi
pompalama fonksiyonunu yürüten, verici, alttaki
karıncıklar (ventrikül)dır.
Vücutta bazı istisnalar
hariç, temiz kan atardamar, pis kan, toplardamar ile
dolaşır.
Atar ve toplardamarlar
vücudun uç kısmı olan uzuvlarda çapları ve
kalınlıkları azalmış olan daha küçük yapılar, atar ve
toplar damarcıklar ile birleşir,
karışır. Ayrıca her organın kanlanmasını sağlayan atar
ve kullanılmış kanı toplayan, toplardamarlardır.
Vücudun bazı
kısımlarında toplanma merkezi şeklinde damar paket
sistemleri mevcuttur.
Sağ karıncık sağ
kulakçıktan gelen kirli kanı akciğer gövdesi atardamar
grubu ile akciğere yollar. Akciğer atardamarı
akciğerde kan-gaz (oksijen) değişimini sağlayan
alveollere (akciğerin temel yapısal birimleri) kirli
kanı taşır. Her nefes alışta vücuda alınan oksijen
alveollerde kan- alveo engelini geçerek kirli kanı
temizler. Temiz kan toplardamarcıklar vasıtası ile
toplardamarlara aktarılır. Akciğer toplardamarı temiz
kanı sol kulakçığa getirir.
Sol kulakçıktaki kan,
mitral kapak (sol kulakçık ve sol karıncık arası
kapak) ile asıl pompalama görevi yapan sol karıncığa
geçer. Her "nabız atışı" olarak ortaya çıkan
pompalama, aorta (kalpten çıkan ana atardamar)
vasıtası ile vücuda kanı yayar.
Uç noktalardaki atar ve
toplar damarlar arasındaki alış verişte pis kan
toplardamara geçer. Dokulara oksijen atardamar ile
gelir, oksijensin kan vücudun çeşitli yerlerinden
toplardamarlar ile toplanıp, sağ kulakçığa, üst kaval
toplardamarı ile taşınır. Oksijensiz kan tekrar kapak
ile sağ karıncığa geçer ve akciğer dolaşımına katılır.
Tüm bu sistem her kalp atımı ve nefes alış verişi ile
tekrarlanır.
Başta beyin olmak üzere
tüm vücut organ ve dokularına oksijen ulaşmış olur.
Konu ile
ilgili Sunumları Bilgisayarınıza İndirmek İçin
Tıklayınız.
1
|